Kurs diagnostyki MR stawu barkowego, łokciowego i nadgarstka jest skierowany przede wszystkim do radiologów, ortopedów, chirurgów oraz reumatologów, którzy pragną pogłębić swoją wiedzę na temat zaawansowanego obrazowania tych stawów z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego (MR).
Kurs dostarcza uczestnikom nie tylko wiedzy teoretycznej, ale również praktycznych umiejętności w zakresie interpretacji obrazów MR nadgarstka, co jest niezbędne dla właściwej diagnozy i prowadzenia leczenia pacjentów. Dzięki temu lekarze i specjaliści będą w stanie lepiej zrozumieć subtelne zmiany widoczne w badaniach obrazowych, co pozwoli na dokładniejsze różnicowanie stanów pourazowych, zwyrodnieniowych oraz zapalnych.
dr hab. n. med. Rafał Obuchowicz
Kierownik naukowy i prowadzący
Kurs ten ma na celu dostarczenie uczestnikom szczegółowej wiedzy na temat:
- anatomii barku w obrazowaniu MR oraz praktycznych umiejętności w rozpoznawaniu typowych patologii, takich jak uszkodzenia stożka rotatorów, zerwania więzadeł, niestabilności stawu ramienno-łopatkowego, czy uszkodzenia obrąbka stawowego (np. SLAP).
- oceny konfliktu podbarkowego, uszkodzeń pourazowych oraz chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, które mogą znacząco wpływać na funkcję barku.
- anatomii stawu łokciowego w obrazowaniu MR, oraz diagnostyki urazów i patologii, takich jak uszkodzenia więzadeł, zmiany zwyrodnieniowe, entezopatie, przykurcze torebki stawowej czy neuropatie.
- zaawansowanych technik obrazowania, jak artrografia MR, umożliwiająca szczegółową ocenę więzadeł i obrąbka stawu ramienno-łopatkowego.
- metod optymalizacji obrazowania MR, w tym techniki redukcji artefaktów, co pozwoli im na uzyskanie jak najlepszej jakości obrazów diagnostycznych.
13
godzin materiałów
9
dni dostępu
13
punktów edukacyjnych
Program
Wykłady online (31.05-8.06.2025)
1. Diagnostyka MR stawu barkowego
85'
Anatomia stawu barkowego w technice MR
Przegląd struktur anatomicznych stawu barkowego:
Kości: łopatka, obojczyk, kość ramienna
Mięśnie i więzadła: stożek rotatorów, mięsień naramienny, więzadła kruczo-barkowe i kruczo-ramienne
Kaletki i przestrzenie podbarkowe
Odmiany anatomiczne:
Warianty anatomiczne wpływające na obrazowanie MR (np. różne typy obrąbka stawu ramienno-łopatkowego)
Zastosowanie MR w różnicowaniu wariantów anatomicznych od zmian patologicznych
230'
Zaawansowane techniki obrazowania MR barku Anatomia stawu barkowego w obrazowaniu MR
Przegląd struktur anatomicznych stawu barkowego:
Kości: łopatka, obojczyk, kość ramienna
Mięśnie i więzadła: stożek rotatorów, mięsień naramienny, więzadła kruczo-barkowe i kruczo-ramienne
Kaletki i przestrzenie podbarkowe
Warianty anatomiczne:
Warianty anatomiczne wpływające na obrazowanie MR (np. różne typy obrąbka stawu ramienno-łopatkowego)
Zastosowanie MR w różnicowaniu wariantów anatomicznych ze zmianami patologicznymi
Zaawansowane techniki obrazowania MR barku
Artrografia MR:
Wprowadzenie środka kontrastującego w badaniu artrograficznym: wskazania i procedura
Diagnostyka artrograficzna urazów obrąbka i więzadeł
Techniki specjalne:
Sekwencje T1, T2, PD, STIR, DWI – zastosowanie i interpretacja
Techniki obrazowania dynamicznego: ocena ruchomości stawu i konfliktów
Optymalizacja ustawień MR w celu poprawy rozdzielczości obrazu: redukcja artefaktów ruchowych, optymalizacja cewki
Ocena torebki stawowej w obrazowaniu MR
Anatomia torebki stawowej i jej patologie (np. zapalenie torebki stawowej – zamrożony bark)
Znaczenie kliniczne obrazowania torebki stawowej w diagnostyce urazów i przewlekłych schorzeń
Ocena uszkodzeń stożka rotatorów w obrazowaniu MR
Uszkodzenia pourazowe i zwyrodnieniowe:
Rola MR w rozpoznaniu zerwań całkowitych i częściowych stożka rotatorów (m. nadgrzebieniowy, m. podgrzebieniowy, m. podłopatkowy, m. obły mniejszy)
Znaczenie diagnostyczne MR w różnicowaniu zmian pourazowych z degeneracyjnymi
Korelacja obrazu MR z objawami klinicznymi (ból, ograniczenie ruchomości)
Optymalizacja techniki MR w ocenie stożka rotatorów:
Sekwencje najlepsze do oceny stożka rotatorów
Artefakty w obrazowaniu MR (np. związane z ruchem) i ich wpływ na ocenę diagnostyczną
Konflikt podbarkowy – znaczenie obrazowania MR
Diagnostyka przyczyn konfliktu podbarkowego:
Ocena struktur odpowiedzialnych za konflikt (kaletka podbarkowa, stożek rotatorów, więzadło kruczo-barkowe)
Zmiany zwyrodnieniowe i anatomiczne mogące wywołać konflikt (np. zwapnienia, przerost więzadeł)
Rola MR w ocenie nasilenia konfliktu i planowaniu leczenia
Następstwa konfliktu podbarkowego:
Obrazowanie uszkodzeń struktur w wyniku przewlekłego konfliktu (np. zapalenie kaletki, zerwania stożka rotatorów)
Ocena mięśni rotatorów w obrazowaniu MR – znaczenie kliniczne
Obrazowanie atrofii mięśniowej i jej znaczenie kliniczne
Diagnostyka osłabienia mięśni stożka rotatorów: zmiany degeneracyjne, zapalne i pourazowe
Radiologiczna klasyfikacja i ocena niestabilności stawu ramienno-łopatkowego
Typy niestabilności: przednia, tylna, wielokierunkowa
Klasyfikacja urazów stawu ramiennego na podstawie obrazów MR
Rola artrografii MR w ocenie więzadeł stabilizujących staw ramienno-łopatkowy
Uszkodzenia obrąbka stawu ramienno-łopatkowego w obrazowaniu MR – wzorce uszkodzeń
Rodzaje uszkodzeń obrąbka: Bankarta, SLAP (superior labrum from anterior to posterior), uszkodzenia tylnego obrąbka
Obrazowanie artrograficzne uszkodzeń obrąbka i ich klasyfikacja
Znaczenie kliniczne rozpoznania uszkodzeń obrąbka i wybór metod leczenia
Uraz barku w obrazowaniu MR – wzorce uszkodzeń
Diagnostyka uszkodzeń kości (np. złamania guzka większego, złamania awulsyjne) i tkanek miękkich
Obrazowanie złamań pourazowych oraz uszkodzeń mięśni i więzadeł
Rozróżnianie urazów ostrych i przewlekłych na obrazach MR
Obraz stawu barkowego w chorobach reumatycznych
Zmiany zapalne i degeneracyjne charakterystyczne dla chorób reumatycznych
Obrazowanie MR stawu barkowego w reumatoidalnym zapaleniu stawów
Ocena zmian zapalnych torebki stawowej, kaletek i ścięgien w reumatoidalnym zapaleniu stawów
Rola MR w monitorowaniu progresji choroby i ocenie skuteczności leczenia
Obraz radiologiczny zmian neurologicznych obręczy barkowej
Obrazowanie MR uszkodzeń nerwów obwodowych w okolicy obręczy barkowej (np. uszkodzenia nerwu nadłopatkowego, nerwu pachowego)
Rola MR w różnicowaniu neuropatii z innymi patologiami mięśniowo-szkieletowymi
Zmiany w obrębie stawu barkowo-obojczykowego
Diagnostyka zwyrodnień i uszkodzeń stawu barkowo-obojczykowego
Znaczenie MR w ocenie uszkodzeń więzadeł barkowo-obojczykowych
Ocena zwapnień, artropatii i urazów stawu barkowo-obojczykowego
60'
Prezentacja przypadków klinicznych
Studium przypadków z obrazowaniem MR stawu barkowego
Diagnostyka MR w ocenie chorób zwyrodnieniowych stawu łokciowego
Optymalizacja obrazowania MR:
Techniki zmniejszania artefaktów ruchowych w badaniu stawu łokciowego
Wybór odpowiednich sekwencji do dokładnej oceny chrząstki
Łokieć jako obszar przyczepów mięśni ramienia i przedramienia
Anatomia przyczepów mięśni ramienia i przedramienia (np. mięsień dwugłowy ramienia, mięśnie prostowników i zginaczy nadgarstka)
Diagnostyka zmian zwyrodnieniowych i zapalnych w przyczepach mięśni:
Rola więzadeł w stabilizacji stawu łokciowego
Diagnostyka urazów więzadeł stawu łokciowego w MR:
Rozpoznanie uszkodzeń więzadeł w wyniku urazów ostrych (np. zerwania więzadeł po skręceniach)
Diagnostyka mikrourazów i przewlekłych uszkodzeń więzadeł (np. entezopatie)
Ocena zmian degeneracyjnych więzadeł stawu łokciowego na obrazach MR
Wzorce urazów więzadeł stawu łokciowego w MR:
Typowe uszkodzenia więzadeł stawu łokciowego (np. łokieć baseballisty)
Rola MR w ocenie potrzeby interwencji chirurgicznej
Struktury nerwowe w okolicy łokcia
Anatomia struktur nerwowych w okolicy stawu łokciowego:
Nerw łokciowy, nerw promieniowy, nerw pośrodkowy
Przebieg nerwów przez kanał łokciowy i inne struktury anatomiczne
Techniki obrazowania MR nerwów w okolicy stawu łokciowego:
Zastosowanie sekwencji T1, T2 i STIR do obrazowania nerwów
Diagnostyka ucisków nerwów w wyniku zmian pourazowych, zwyrodnieniowych i zapalnych
Znaczenie kliniczne oceny MR struktur nerwowych – rola MR w planowaniu leczenia operacyjnego neuropatii
Zapalenie stawu łokciowego
Różnicowanie zmian zapalnych w obrębie stawu łokciowego (np. zapalenie reumatoidalne, zapalenie pourazowe)
Diagnostyka obrzęków i wysięków w stawie łokciowym za pomocą MR
Techniki obrazowania zmian zapalnych w MR:
Sekwencje T2, STIR i z użyciem środka kontrastującego (Gd) do oceny wysięków, obrzęków i przerostu błony maziowej
Ocena rozległości zmian zapalnych oraz ich wpływu na funkcjonowanie stawu
Znaczenie kliniczne oceny zapaleń w badaniu MR – ocena progresji choroby w obrazowaniu MR (np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów)
150'
3. Diagnostyka MR nadgarstka
Anatomia nadgarstka w obrazowaniu MR
Kości nadgarstka:
Kości szeregu bliższego: łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta, grochowata
Kości szeregu dalszego: czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata, haczykowata
Stawy międzynadgarstkowe oraz połączenia z kośćmi przedramienia (staw promieniowo-nadgarstkowy i staw łokciowo-nadgarstkowy)
Więzadła:
Więzadła zewnątrzstawowe: więzadło promieniowo-nadgarstkowe grzbietowe i dłoniowe, więzadło łokciowo-nadgarstkowe
Kanał nadgarstka (carpal tunnel): nerw pośrodkowy, ścięgna mięśni zginaczy
Nerwy: pośrodkowy, promieniowy i łokciowy (przebieg przez nadgarstek)
Ścięgna:
Ścięgna mięśni zginaczy i prostowników nadgarstka oraz palców
Troczek zginaczy i troczek prostowników jako struktury stabilizujące ścięgna w okolicy nadgarstka
Zaawansowane techniki obrazowania nadgarstka w MR Artrografia MR nadgarstka:
Wskazania do artrografii w diagnostyce uszkodzeń więzadeł i chrząstek
Zastosowanie środka kontrastującego wewnątrzstawowego i jego wpływ na jakość obrazowania drobnych struktur
Techniki specjalne obrazowania:
Sekwencje T1, T2, STIR, DWI – zastosowanie w obrazowaniu tkanek miękkich i kości
Zastosowanie wysokiej rozdzielczości MR w badaniu małych stawów nadgarstka
Ocena powierzchni chrzęstnych i kości nadgarstka
Powierzchnie stawowe kości nadgarstka:
Ocena stawów promieniowo-nadgarstkowego, łokciowo-nadgarstkowego oraz międzynadgarstkowych
Diagnostyka uszkodzeń chrząstki stawowej (np. chondromalacji, uszkodzeń osteochondralnych) w technice MR
Złamania i zmiany przeciążeniowe:
Diagnostyka MR złamań ostrych (np. złamanie kości łódeczkowatej) i przewlekłych
Ocena złamań zmęczeniowych oraz osteonekrozy (np. martwica kości księżycowatej – choroba Kienböcka)
Choroba zwyrodnieniowa, urazy i zmiany zapalne przyczepów w obrębie nadgarstka – kliniczna przydatność oceny w badaniu MR
Choroba zwyrodnieniowa nadgarstka:
Ocena zmian zwyrodnieniowych w stawach międzynadgarstkowych i stawie promieniowo-nadgarstkowym
Diagnostyka osteofitów, zwężenia szpar stawowych i innych typowych zmian w MR
Zapalenie przyczepów (entezopatia):
Obrazowanie MR zmian przeciążeniowych w miejscach przyczepów ścięgien do kości
Diagnostyka zapalenia pochewek ścięgnistych (np. zapalenie pochewki ścięgna prostownika długiego kciuka – choroba de Quervaina)
Urazy więzadeł nadgarstka:
Zerwanie więzadła łódeczkowato-księżycowatego i księżycowato-trójgraniastego.
Niestabilność nadgarstka – ocena w MR
Znaczenie badania radiologicznego w ocenie więzadeł nadgarstka, wzorce urazów i obraz zmian pourazowych
Więzadła nadgarstka:
Diagnostyka MR więzadeł wewnętrznych i zewnętrznych
Obrazowanie typowych uszkodzeń więzadeł, np. uszkodzenie więzadła łódeczkowato-księżycowatego (SLL)
Znaczenie kliniczne oceny więzadeł w niestabilnościach nadgarstka.
Pourazowe zmiany w nadgarstku:
Ocena skutków urazów ostrych i przewlekłych, takich jak niestabilność nadgarstka, uszkodzenia chrząstki i więzadeł
Rola MR w diagnostyce i planowaniu leczenia operacyjnego zmian pourazowych
Struktury nerwowe nadgarstka – jakie techniki zastosować do ich oceny?
Nerw pośrodkowy – zespół cieśni nadgarstka:
Diagnostyka MR zespołu cieśni nadgarstka – ocena ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka
Zastosowanie sekwencji MR do oceny obrzęku nerwu, zwężenia kanału i przerostu troczka zginaczy
Inne neuropatie:
Obrazowanie MR nerwu promieniowego i łokciowego w przypadku neuropatii uciskowych
Uszkodzenia TFCC:
Diagnostyka uszkodzeń ostrych i przewlekłych TFCC, takich jak urazy związane z przeciążeniem (np. u sportowców) oraz zmiany degeneracyjne związane z wiekiem
Typowe objawy: ból po stronie łokciowej nadgarstka, niestabilność stawu promieniowo-łokciowego dalszego
Rola artrografii MR w dokładnej ocenie strukturalnych uszkodzeń TFCC
Znaczenie kliniczne diagnostyki TFCC - wpływ uszkodzeń TFCC na stabilność nadgarstka oraz plany leczenia (zachowawcze vs. operacyjne)
Diagnostyka MR zmian reumatycznych w stawie nadgarstkowym: przerost błony maziowej, wysięk, zapalenie kaletek
Ocena rozległości zmian zapalnych i ich wpływu na struktury stawu
Zapalenie pochewek ścięgnistych i kaletek:
Obrazowanie w MR zmian zapalnych pochewek ścięgnistych i kaletek w okolicy nadgarstka
Rola MR w różnicowaniu procesów zapalnych ze zmianami przeciążeniowymi i pourazowymi
60'
Prezentacja przypadków klinicznych
Studium przypadków
Spotkanie online (5.06.2025)
19:00
Pytania do prowadzącego
Spotykamy się na komunikatorze MS Teams. Spotkanie dla osób, które chcą porozmowiać z Prowadzącym - pytania dotyczące obejrzanych materiałów i nie tylko... Spotkanie nie jest nagrywane.
Informacje organizacyjne
W ramach kursu uczestnik otrzymuje 9 dniowy dostęp do materiałów online w formie nagrań video. Materiały można odtwarzać w dogodnym dla siebie czasie w terminie 31.05-5.06.2025.
Dzień przed rozpoczęciem kursu uczestnik otrzymuje drogą mailową dane dostępowe do materiałów online. Spotkanie online odbędzie się przez aplikację Microsoft Teams (pobierz aplikację).
Uczestnik kursu jest uprawniony do uzyskania 13 punktów edukacyjnych. Warunkiem otrzymania punktów jest rozwiązanie testu. Test składający się z 20 pytań jednokrotnego wyboru uznaje się za zaliczony w momencie udzielenia 70% prawidłowych odpowiedzi.
Warunki rezygnacji z uczestnictwa w kursie określone są w Regulaminie.
